ก่อนตัดสินใจจัดฟัน เชื่อว่าทุกท่านต้องได้ศึกษาหาข้อมูลมาก่อน ซึ่งในหัวข้อหนึ่งที่ต้องทราบก็คือ หลังการจัดฟันเสร็จจะต้องใส่ “รีเทนเนอร์” ต่อเนื่องอีก การใส่รีเทนเนอร์หลังจัดฟันสำคัญหรือไม่ สำคัญอย่างไร เรามาดูกัน
รีเทนเนอร์คืออะไร
รีเทนเนอร์ เป็นอุปกรณ์ที่ทำขึ้นสำหรับใส่ประคองฟันสำหรับคนจัดฟันที่จัดฟันเสร็จแล้วและเพิ่งถอดเครื่องมือจัดฟัน เพื่อเป็นตัวช่วยประคองฟันที่เพิ่งจัดเสร็จใหม่ๆ และยังไม่สามารถคงอยู่ในตำแหน่งหลังจัดได้ด้วยตัวเองให้คงอยู่ในตำแหน่งที่จัด
รีเทนเนอร์มีกี่แบบ
ตัวรีเทนเนอร์เองก็ยังมีการออกแบบมาให้คนไข้ได้เลือกใช้ตามความเหมาะสมและตามความชอบของตัวเอง ซึ่งมีด้วยกันหลายแบบ คือ
1. รีเทนเนอร์แบบลวด สังเกตรีเทนเนอร์ประเภทนี้เมื่อใส่แล้วจะเห็นเป็นลวดโลหะที่คาดฟันเอาไว้ ส่วนด้านในที่ไม่เห็นคือ มีตัวฐานที่เป็นพลาสติกหรืออะคริลิก รีเทนเนอร์ชนิดนี้มีจุดเด่นคือ ถอด-ใส่ได้ง่าย แก้ไขได้ ปรับได้ และมีความทน แต่อาจจะดูคล้ายกับว่า จัดฟันไม่เสร็จสักที เพราะยังเห็นคล้ายลวดติดกับฟันอยู่อย่างต่อเนื่อง และผู้ใส่ต้องปรับตัวให้เข้ากับการมีฐานของรีเทนเนอร์อยู่ในปาก อาจมีผลต่อการพูดหรือรำคาญบ้าง
2. รีเทนเนอร์แบบใส เป็นรีเทนเนอร์ที่มีความใสเป็นจุดเด่น ทำให้คนภายนอกถ้าไม่สังเกตจะไม่เห็นว่าใส่รีเทนเนอร์อยู่ โดยลักษณะเป็นพลาสติกหรือโพลียูรีเทน ที่ครอบไปกับฟันซึ่งต้องจัดทำขึ้นโดยเฉพาะบุคคล เนื่องจากเป็นการทำพิมพ์ขึ้นเฉพาะบุคคลจึงไม่สามารถปรับแก้ไขได้อีก ถ้าคนไข้ปล่อยให้ฟันเคลื่อนแม้แต่นิดเดียวก็อาจจะใส่ไม่ได้อีก แต่ข้อดีก็มีตรงที่ใสกลืนไปกับฟัน ถ้าไม่สังเกตจริงๆ
3. รีเทนเนอร์เเบบติดแน่น ชื่อบอกชัดเจนว่ารีเทนเนอร์ชนิดนี้ติดถาวร ไม่สามารถถอดเองได้ ต้องให้ทันตแพทย์เป็นผู้ดำเนินการใส่และถอดเมื่อต้องการ ตัวรีเทนเนอร์จะเป็นลวดที่ยึดตำแหน่งฟันจากด้านใน คนอื่นมองไม่เห็น ข้อดีคือไม่มีการละเลยเพราะใส่ติดอยู่ตลอดเวลา จึงได้ผลแน่นอน และมั่นใจว่า ฟันหลังจัดไม่มีการเคลื่อนแน่ๆ รีเทนเนอร์ประเภทนี้จึงเหมาะกับเด็กเล็กที่ผู้ปกครองจะได้ไม่ต้องคอยควบคุมดูแลให้ใส่
ทำไมต้องใส่รีเทนเนอร์
เหตุผลที่คนจัดฟัน หลังจากถอดเครื่องมือจัดฟันออก ต้องใส่รีเทนเนอร์เพื่อรักษาฟันให้อยู่ในตำแหน่งที่จัดเอาไว้ก็เพราะ ฟันที่ผ่านการจัดมีการดึงฟันให้เคลื่อนไปสู่ตำแหน่งที่ต้องการซึ่งไม่ใช่ตำแหน่งโดยธรรมชาติ ดังนั้น จึงมีความเป็นไปได้ว่า หากไม่มีอะไรประคับประคองเอาไว้ ฟันอาจจะมีการเคลื่อนออกจากตำแหน่งที่จัดได้อีก การใส่รีเทนเนอร์ประคองไว้จึงมีความจำเป็น และต้องใส่อย่างต่อเนื่อง อย่างต่ำ 4 เดือนถึง 1 ปี หลังจากถอดเครื่องมือจัดฟัน หรือบางคนต้องใส่นานกว่านั้น ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับการขยับตำแหน่งแก้ไขปัญหาของฟันก่อนที่จะจัดฟัน และหลังจากนั้นก็ยังควรที่จะใส่เพื่อรักษาตำแหน่งฟันต่อไปอีก แต่อาจจะไม่ต้องใส่ทั้งวันเหมือนใหม่ๆ
การใส่รีเทนเนอร์หลังจัดฟันสำคัญหรือไม่
การจะรู้ว่าการใส่รีเทนเนอร์หลังจัดฟันมีความสำคัญหรือไม่ เพียงไรนั้น ต้องดูที่ผลเสียของการไม่ใส่รีเทนเนอร์นั่นเอง ดังนั้น จึงมาดูกันว่า จะเกิดอะไรขึ้นบ้าง หากไม่ใส่รีเทนเนอร์หลังจัดฟัน
- ฟันที่เพิ่งจัดเสร็จใหม่ๆ ยังนับว่าเป็นสถานะฟันที่ไม่แข็งแรง เพราะมีการเคลื่อนจากตำแหน่งเดิมมาจากเครื่องมือจัดฟัน เมื่อถอดเครื่องมือออก ไม่มีตัวประคองเหมือนเดิม ก็จะค่อยๆ เคลื่อนกลับสู่สภาพเดิมได้
- แม้ว่าจะใส่รีเทนเนอร์ก็จริง แต่ใส่ไม่ตลอด ใส่ๆ ถอดๆ และมีการลืมใส่ต่อเนื่องเป็นระยะ ก็มีผลต่อตำแหน่งของฟันที่จัดมาเช่นกัน
- ปัญหาฟันห่าง ฟันล้ม เป็นปัญหาที่พบได้สำหรับคนไข้ที่จัดฟันเสร็จแล้ว ไม่ใส่รีเทนเนอร์
- หากจะกลับมาใส่รีเทนเนอร์อีกครั้งหลังละทิ้งไปบางช่วง รีเทนเนอร์อันเดิมอาจใส่ได้ไม่พอดี ต้องมีการฝืน การปรับ ทำให้เจ็บ
- หากรีเทนเนอร์อันเดิมฝืนหรือปรับไม่ได้อีกต่อไป ต้องเปลี่ยนรีเทนเนอร์ใหม่
- กรณีเปลี่ยนใหม่ก็ไม่ทัน เพราะปล่อยให้ฟันล้มเสียแล้ว อาจต้องเสียค่าใช้จ่ายในการจัดฟันใหม่อีกรอบ เสียเวลาและค่าใช้จ่าย รวมถึงต้องทนกับความเจ็บอีกรอบหนึ่ง
เห็นข้อเสียของการไม่ใส่รีเทนเนอร์หลังจัดฟันเสร็จแล้ว คงนึกภาพตามได้ว่า การใส่รีเทนเนอร์หลังจัดฟันเสร็จสำคัญอย่างไร
การใส่รีเทนเนอร์มีความสำคัญเพื่อประคองฟันหลังจัดเสร็จก็จริง แต่ก็มีความจำเป็นต้องดูแลเอาใจใส่ เพื่อไม่ให้รีเทนเนอร์สร้างปัญหาด้านอื่น เช่น การทำความสะอาดรีเทนเนอร์ที่อาจส่งผลถึงปากและฟัน ดังนั้น จึงต้องศึกษาดูแลรีเทนเนอร์ตามคำแนะนำของทันตแพทย์ แต่รีเทนเนอร์ชนิดถอดได้จะดูแลทำความสะอาดได้ง่ายกว่ารีเทนเนอร์ชนิดติดถาวรที่ใช้ในเด็ก
สำหรับคนที่อยากจัดฟัน จึงจำเป็นต้องศึกษาขั้นตอน ผลข้างเคียง และการดูแลฟันหลังจากจัดเสร็จด้วย การจัดฟันจึงควรจัดเพื่อแก้ไขปัญหาฟันที่มีผลต่อการดำรงชีวิตประจำวันมากกว่าจะจัดเพราะเห็นเป็นแฟชั่น
จัดฟันในกรุงเทพฯ: การใส่รีเทนเนอร์หลังจัดฟันสำคัญหรือไม่ อ่านบทความเพิ่มเติมคลิ๊กที่นี่ https://globaldentalcomplex.com/th/service/braces/